در مطالب قبلی با استراتژی معاملاتی آشنا شدیم و تعریفی از کلمه استراتژی داشتیم. در ادامه قصد داریم تا اهمیت و ضرروت استراتژی معاملاتی را برای یک معامله‌گر بررسی کنیم و در قالب مثالی، نکات حائز اهمیتی را شرح دهیم.
برای درک بهتر این موضوع از یک مثال استفاده می‌کنیم. تصور کنید که قصد سفر یه مقصدی را دارید که از مسیر آن هیچ اطلاعاتی ندارید و می‌بایست یک موقعیت‌یاب (GPS) همراه داشته باشید تا در طول مسیر به آن رجوع کنید.
ابتدا از طریق موقعیت‌یاب مبدا خود را شناسایی می‌کنید و در ادامه موقعیت‌یاب به شما مسیر و مقصد را نشان می‌دهد و راهنمایی لازم را برای رسیدن به مقصد ارائه می‌کند؛ شما نیز به موقعیت‌یاب اطمینان کامل دارید زیر در گذشته بارها مورد ارزیابی قرار گرفته است و این اطمینان را حاصل کرده است که می‌تواند راهنمای خوبی برای شما باشد. در طی مسیر فقط و فقط به راهنمایی و دستورات موقعیت‌یاب توجه می‌کنید و هر مسیری را که به شما نشان دهد با کمال میل می‌پذیرید و به مسیر ادامه می‌دهید. در استفاده از موقعیت‌یاب به هیچ وجه از حس خود برای پیمودن ادامه مسیر استفاده نمی‌کنید زیرا ممکن است که مسیر را اشتباه طی کنید و ضمن دور شدن از مقصد، وقت خود را نیز تلف کنید. به عبارت دیگر موقعیت‌یاب این امکان را به شما می‌دهد که ضمن قرار گرفتن در مسیر صحیح، زمان خود را نیز مدیریت کنید و در نتیجه هنگام استفاده از موقعیت‌یاب احساسات شما نقشی در تعیین مسیر ندارند.
حال تصور کنید که قصد داریم تا همین مسیر را بدون موقعیت‌یاب طی کنیم. قطعا با توجه به اینکه شناخت کافی از مسیر نداریم احتمال اشتباه کردن ما افزایش خواهد یافت و هر اشتباه باعث هدر رفتن زمان و هدر رفتن سوخت خواهد شد. همچنین این اشتباهات ممکن است جوری رقم بخورد که ما هیچوقت به مقصد نرسیم.
البته نمی‌توانیم انکار کنیم که موقعیت‌یاب هم اشتباهاتی دارد، به فرض مثال ممکن است برای شما تفاق افتاده باشید که یک موقعیت‌یاب مسیر را اشتباهی تشخیص داده باشد ولی با توجه به ناچیز بودن درصد خطای آن، چشم پوشی از این موارد برآیند مثبتی را برای ما در بر خواهد داشت. در واقع یک استراتژی معاملاتی نیز ممکن است در مواردی دچار خطا شود ولی تجربه نشان داده است که یک معامله‌گر با استراتژی ضعیف بسیار موفق‌تر از یک معامله‌گر بدون استراتژی است.
با توجه به مثال فوق اهمیت موقعیت‌یاب در مسیرهایی که از آن شناختی نداریم را درک کردیم. احتمالا باید متوجه شده باشید که منظور ما از مثال فوق و ارتباط آن با استراتژی چیست؟ ولی کمی با زبان بورسی توضیحاتی را ارائه می‌کنیم تا اهمیت این موضوع شفاف‌تر گردد.
در مقاله آموزشی ” استراتژی معاملاتی چیست؟ ” توضیح دادیم که یک استراتژی برای هر اتفاقی آمادگی دارد و تمام جوانب را پیش از انجام معامله پیش‌بینی کرده است. در واقع استراتژی شما پیش از انجام معامله، نقاط ورود، چالشهای ممکنه و نقاط خروج را پیش‌بینی کرده است و در این حالت شما صرفا سرباز استراتژی خود هستید و مجاز نیستید نظر شخصی و احساسات خود را در استراتژی دخیل کنید زیرا ” یک استراتژی معتبر ” مانند همان موقعیت‌یابی هست که در مثال فوق به آن اشاره کردیم.
در بازارهای جهانی اصطلاحی وجود دارد: ” لطفا یک کابوی معامله گر نباشید ”
احتمالا این جمله برای اکثر ما ایرانی‌ها مفهوم نیست و می‌بایست توضیحات بیشتری در این مورد ارائه دهیم. منظور از کابوی در فرهنگ غربی شخصی کم‌سواد و یا نادان است که علاقه زیادی به قمار دارد.
استراتژی دارای یک منطق، اصول و قوانین از پیش طراحی شده است؛ لذا شخصی که استراتژی ندارد و بر اساس احساسات، اخبار یا شایعات معامله می‌کند هیچ یک از این ویژگی‌ها را در معاملات خود ندارد. بهتر است از همان مثال فوق استفاده کنیم تا درک بهتری از این موضوع داشته باشید. یکی از ویژگی‌های موقعیت یاب نمایش میزان پیشرفت مسیر، نمایش انحراف از مسیر و همچنین نمایش میزان نزدیکی شما به مقصد است که یک راهنمای کامل در طول مسیر محسوب می‌شود.
یک کابوی معامله‌گر شخصی است که بدون استراتژی و صرفا با اخبار و شایعات، خود را درگیر معاملاتی می‌کند که بیشتر شبیه به قمار است.
احتمالا برای شما نیز پیش آمده است که در طی مسیر، موقعیت‌یاب مسیر جدیدی را به شما پیشنهاد داده است؛ من باب مثال اگر یک خیابان به علت تصادف دچار ترافیک سنگینی شده باشد، موقعیت‌یاب یک مسیر جدید را شناسایی می‌کند و شما را راهنمایی می‌کند که تصمیم بهتری را اتخاذ نمایید. استراتژی معتبر و حرفه‌ای نیز برای وقوع هر گونه اتفاق ناگواری برنامه مشخصی دارد که پیش از انجام معامله سناریوی آن پیش‌بینی شده است.
آماری منتشر شده مبنی بر اینکه ۹۰% افرادی که وارد بازار سرمایه می‌شوند شکست می‌خورند. این آمار مختص به ایران نیست و یک آمار جهانی محسوب می‌شود که با یک جستجو در اینترنت می‌توانید در مورد جزئیات آن نیز مطالعاتی داشته باشید.
با توجه به آمار فوق بقا در بازار سرمایه نیز به خودی خود یک نوع موفقیت محسوب می‌شود. اکثر افراد تازه‌کار یا کم‌تجربه زمانی که وارد بازار سرمایه می‌شوند این تصور را دارند که قطعا می‌توانند جزو آن ۱۰% باشند و با اعتماد به نفس شروع به فعالیت می‌کنند. آنها وارد بازاری می‌شوند که هیجان بالایی دارد، حجم زیادی از اخبار و شایعات پیرامون آن وجود دارد، گاهی تبلیغات زرد شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد و یا ممکن است یک تصمیم اشتباه قسمتی از سرمایه شما را نابود کند و …
تمام این موارد دست به دست هم خواهند داد تا جمعیت ۹۰ درصدی شکست خوردگان بازار را تشکیل دهند.
حال سوالی که پیش می‌آید این است که چگونه جزو آن ۱۰% باشیم؟
پاسخ این سوال بسیار ساده است؛ استراتژی محض در بازار سرمایه. تنها افرادی قادر خواهند بود در این بازار پر‌تلاطم موفق باشند که برنامه معاملاتی مشخصی داشته باشند و به آن پایبند باشند. امیدوارم درک کاملی از اهمیت استراتژی رسیده باشید؛ برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه کتاب معامله‌گر منظم اثر مارک داگلاس را پیشنهاد می‌کنیم.
شاید قبول این موضوع کمی سخت باشد که ترکیب پارابولیک سار و RSI می‌تواند نتایج درخشانی را داشته باشد. صادقانه باید اغراق کنم که پیش از تست این استراتژی به هیچ وجه دیدگاه مثبتی نسبت به این روش معاملاتی نداشتم تا اینکه در پلتفرم آسان بورس این استراتژی را طراحی و از آن Backtest گرفتم و نتایج آن را با اعضای تیم در میان گذاشتم.
استراتژی میانگین متحرک حمایتی و مقاومتی یک استراتژی کاملا ساده است ولی با توجه به آزمایشی که در گذشته بازار صورت گرفته می‌تواند یک استراتژی پرسود باشد.
شخصیت‌شناسی یکی از پیش‌نیازهای انتخاب یک استراتژی مناسب است و هر فردی که قصد ورود به بازارهای سرمایه‌گذاری را دارد، می‌بایست ابتدا شناخت کافی از شخصیت خود داشته باشد.
